Član 58 novog Zakona o elektronskim medijima definiše pružaoce medijskih usluga koji su u nadležnosti Republike Srbije.
Stav 2, tačka 1 ovog člana glasi: „Pružalac medijske usluge u nadležnosti je Republike Srbije ako: 1) je osnovan u Republici Srbiji.“ U stavu 3, tačka 2 dalje stoji: „Smatra se da je pružalac medijske usluge osnovan u Republici Srbiji ako je ispunjen jedan od sledećih uslova: […] 2) ako pružalac medijske usluge ima sedište u Republici Srbiji i uredničke odluke o medijskim uslugama se donose u drugoj državi članici Evropske unije, ili obrnuto, a u Republici Srbiji radi značajan deo njegove radne snage (lica angažovana ugovorom o radu ili na drugi način) koji obavlja aktivnosti u vezi sa programskim sadržajem čijim objavljivanjem se pruža medijska usluga.”
Deo u stavu 3, tačka 2 „ili obrnuto” znači da se smatra da je pružalac medijske usluge osnovan u Republici Srbiji, pa samim tim i da je u nadležnosti Republike Srbije, i kada „pružalac medijske usluge ima sedište u drugoj državi članici Evropske unije i uredničke odluke o medijskim uslugama se donose u Republici Srbiji, a u Republici Srbiji radi značajan deo njegove radne snage (lica angažovana ugovorom o radu ili na drugi način) koji obavlja aktivnosti u vezi sa programskim sadržajem čijim objavljivanjem se pruža medijska usluga.”
U članu 4, tačka 15 novog Zakona o elektronskim medijima definisan je pojam medijske usluge televizije: „Medijska usluga televizije (linearna audio-vizuelna medijska usluga) je usluga koju pružalac audio-vizuelne medijske usluge obezbeđuje radi istovremenog praćenja programa na osnovu programske šeme.“ Istim članom, u tački 29, definisan je pojam uredničke, odnosno uređivačke odluke: „Uređivačka odluka je odluka koja se redovno donosi u sprovođenju aktivnosti za koje postoji uređivačka odgovornost, a u vezi sa svakodnevnim funkcionisanjem medijske usluge.“
Članom 58, stav 3, tačka 2 smatra se da je pružalac medijske usluge Junajted medija osnovan u Republici Srbiji, pa samim tim i da je u nadležnosti Republike Srbije, jer je reč o pružaocu medijske usluge koji „ima sedište u drugoj državi Evropske unije“ (Luksemburg), a uredničke odluke o medijskim uslugama, koje su prema definiciji u vezi sa „svakodnevnim funkcionisanjem medijske usluge“, donose se u Republici Srbiji u kojoj „značajan deo radne snage radi na proizvodnji programskog sadržaja čijim objavljivanjem se pruža medijska usluga”.
Stav 1 ovog člana glasi: „Pružalac medijske usluge u nadležnosti Republike Srbije, dužan je da se pridržava propisa koja se primenjuju na medijske usluge u Republici Srbiji.“ Telo koje se po Zakonu o elektronskim medijima stara o primeni propisa o medijskim uslugama u Republici Srbiji je Regulatorno telo za elektronske medije (REM). Među propisima koji se primenjuju na medijske usluge je i onaj o pribavljanju dozvole za emitovanje kablovskih televizija.
U članu 35, stav 2 novog Zakona o javnom informisanju i medijima, pojam medija razvezan je od uslova registracije u Registar medija brisanjem poslednjeg dela „a koji su registrovani u Registru medija, u skladu sa ovim zakonom“ i sada glasi: „Pod medijem se u smislu ovog zakona naročito podrazumevaju dnevne i periodične novine, servis novinske agencije, radio-program i televizijski program i elektronska izdanja tih medija, kao i samostalna elektronska izdanja (uređivački oblikovane internet stranice).“Krovni medijski zakon odnosi se na sve forme medija iz člana 35, stav 2, bez obzira na to da li su oni registrovani u Registru medija ili nisu, što je slučaj sa televizijama, tj.medijskim uslugama Junajted medije kao što su TV N1 Beograd, TV Nova S, TV SportKlub i drugim.
Navedene formulacije iz člana 4 i 58 Zakona o elektronskim medijima prepisane su iz regionalne legislative (Hrvatska, Slovenija, BiH) i usklađene su sa Direktivom Evropske unije o audio-vizuelnim uslugama, vodećim dokumentom EU u oblasti medija koji nadilazi Evropsku konvenciju o prekograničnim televizijama Saveta Evrope. Status prekograničnog emitovanja, na koji se poziva Junajted medija, prema članu 58, stav 3, tačka 2 nije više presudan u određivanju nadležnosti. Deo u tački 2 koji to omogućuje, „ili obrnuto”, nije se nalazio u prethodnom Zakonu o elektronskim medijima.
Očekuje se da Regulatorno telo za elektronske medije (REM) postupi po zakonu.
Ištvan Kaić
Autor je analitičar medija i specijalni savetnik ministra informisanja
(Politika)