Mart je mesec borbe protiv raka, posvećen je edukaciji, podizanju svesti i pružanju podrške obolelima i njihovim porodicama.
Prema poslednjim obrađenim i objavljenim podacima Instituta za javno zdravlje Srbije ,, Dr Milan Jovanović Batut”, kao uzrok smrti stanovništva Severnobanatskog okruga u 2022. godini, tumori se nalaze na drugom mestu sa 19 odsto u odnosu na ukupan broj preminulih, posle bolesti sistema srca i krvnih sudova.
-U našem okrugu tokom 2022. godine od svih malignih tumora obolele su 1.104 osobe, 561 muškarac i 543 žene. Iste godine od raka je umrlo 451 osoba oba pola, 249 muškaraca i 202 žene. Muškarci u našoj sredini najviše su obolevali i umirali od raka pluća, debelog i završnog dela creva i prostate. Kod žena maligni proces je najčešće bio lokalizovan na dojci, debelom i završnom delu creva, plućima i grliću materice, koji su i najčešći uzrok smrtnog ishoda od raka. Maligni tumori pluća i bronha su vodeća lokalizacija u obolevanju i umiranju kod muškaraca, odnosno treći po učestalosti uzrok obolevanja i prvi uzrok umiranja među ženama sa dijagnozom raka – istakla je dr Ana Đurin specijalista socijalne medicine Zavoda za javno zdravlje.
Tokom 2022. godine u okrugu su od raka bronha i pluća obolele 192 osobe , među kojima je 134 muškarca i 58 žena, a umrlo je 111 osoba , 67 muškaraca i 44 žene.
Rak dojke je najčešći maligni tumor u obolevanju, a na drugom mestu u umiranju kod žena sa dijagnozom raka na našem okrugu. Maligni tumori debelog i završnog dela creva, kolorektalni karcinom u Severnobanatskom okrugu druga su po učestalosti lokalizacija raka u obolevanju i umiranju kod muškaraca, odnosno druga po učestalosti u obolevanju i treća po učestalosti lokalizacija raka u umiranju od malignih tumora kod žena Treći po učestalosti maligni tumor u obolevanju i umiranju među muškarcima u našem okrugu je na prostati. Rak grlića materice u 2022. godini bio je četvrti po učestalosti maligni tumor u obolevanju i šesta po učestalosti lokalizacija raka u umiranju među ženama iz našeg okruga .
-Broj novodijagnostikovanih slučajeva raka kod osoba oba pola na nivou su većih vrednosti u odnosu na prosečne stope incidencije od malignih tumora za Republiku Srbiju od 2020. do 2022. godine. Isto tako stope smrtnosti od vodećih malignih bolesti kod kod osoba oba pola našeg okruga su veće od istih za Republiku Srbiju u sve tri pomenute godine. Isti podaci su i za region Pokrajine – dodaje naša sagovornica.
U Srbiji su doneti nacionalni programi za organizovani skrining raka dojke, raka grlića materice i kolorektalnog raka (rak debelog i završnog dela creva), koji bi trebalo u narednom periodu značajno da smanje umiranje od navedenih lokalizacija malignih tumora. Na skrining raka dojke pozivaju se žene od 50 do 69 godina. Mamografski pregledi predviđeni su da se rade svim ženama navedenog uzrasta na dve godine. Skriningom na karcinom grlića materice obuhvaćene su žene uzrasta od 25 do 64 godine, koje se pozivaju na preventivni ginekološki pregled i Papa test jednom u tri godine. Ciljna grupa za testiranje na rak debelog creva obuhvata građane oba pola od 50 do 74 godina, koji se jednom u dve godine pozivaju na testiranje na skriveno krvarenje u stolici.
Jedan od problema je što se mnogi slučajevi raka otkriju prekasno u uznapredovaloj fazi kada je teže uspešno lečenje i procenat preživljavanja obolelih je mali.
A.Đ.
