Srpska pravoslavna crkva danas proslavlja Sabor Svetog arhangela Gavrila, blagovesnika radosti i jednog od sedam velikih anđela serafima. Arhangel Gavrilo, najbliži prestolu Gospoda, imao je ključnu ulogu u stvaranju sveta i donošenju najradosnijih vesti u hrišćanstvu.

Arhangel Gavrilo je svedočanstvo o početku stvaranja Božje tvorevine preneo proroku Mojsiju, javivši mu se u pustinji i poučivši ga kako da napiše knjigu Postanja. Slavi se pre svega kao anđeo Blagovesnik, zadužen za donošenje radosnih ili blagih vesti. Upravo je on najavio Zahariji rođenje Jovana Preteče Hristovog – Svetog Jovana Krstitelja.

Njegova uloga je posebno istaknuta u Novom zavetu: javio se Joakimu i Ani najavivši rođenje Presvete Bogorodice Marije, a potom i njoj samoj, donoseći vest da će roditi sina, spasitelja ljudskog roda, Isusa Hrista. Ipak, najveća i najradosnija vest koju je arhangel Gavrilo javio je Vaskrsenje Hristovo, centralni događaj hrišćanstva.

Među vernicima, arhangel Gavrilo je najpoznatiji po jednoj od najlepših i najčuvenijih freski u srpskoj istoriji umetnosti – „Beli anđeo“ iz manastira Mileševa. Ova freska je deo veće kompozicije „Mironosnice na Hristovom grobu“. Na njoj je Arhangel Gavrilo predstavljen raširenih krila, obučen u beo hiton, dok sedi na velikom kamenu i prstom ukazuje usplahirenim ženama na Hristov grob, odnosno na mesto Njegovog vaskrsnuća.

„Beli anđeo“ simbolizuje glasnika svevečne istine o Hristovom vaskrsenju i zbog toga se u srpskom narodu ukorenio kao sinonim za nadu, spasenje i čuda.

Saborni dan Svetog arhangela Gavrila praznuje se i 8. aprila, kada Srpska pravoslavna crkva slavi sva njegova javljanja kroz istoriju ljudskog spasenja.

Za ovog sveca vezuju se mnogobrojni narodni običaji. Tradicija nalaže da devojke ne bi trebalo da uzimaju ručne radove u ruke, da šiju i pletu na ovaj dan. Ipak, u narodu je opstalo snažno verovanje da je današnji dan najbolji za novi početak.

Svetom arhangelu Gavrilu se posebno mole žene koje imaju izazov sa potomstvom, jer se veruje da on, kao Blagovesnik, donosi „blage“ i lepe vesti, pa tako i vest o rođenju deteta. Arhangel Gavrilo je često slavljen svetac, a u narodu ga mnogi smatraju i zaštitnikom ljudi i stoke od vremenskih nepogoda.